Προτάσεις της Ένωσής μας επί της υπό έκδοσης Κανονιστικής Διαταγής του Α.Ε.Α., με θέμα "Μεταγωγές κρατουμένων"

ΕΝΩΣΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΝΟΜΟΥ ΣΑΜΟΥ ΕΔΡΑ: ΣΑΜΟΣ - ΠΡ. ΔΗΜ. ΝΙΚΟΛΑΡΕΪΖΗ 3 T.K.  83100  ΣΑΜΟΣ – ΣΑΜΟΥ ΤΗΛ.– FAX: 22730-80569 E-mail: eaysamou@hotmail.com http://enosi-astinomikon-samou.blogspot.com ================================== Αριθμ. Απόφ. Πρωτοδ. Σάμου: 72/216/27 Ε.Δ./1996

                                                                                                                         Σάμος, 24 Σεπτεμβρίου 2018

                                                                                                                        Αριθμ. Πρωτ: 400/1/16

                        ============================

Προς: 

-Προϊστάμενο Επιτελείου Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας

  Αντιστράτηγο κ. Μιχαήλ ΚΑΡΑΜΑΛΑΚΗ   (Δια μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)

-Προϊστάμενο  Κλάδου Διοικητικής Υποστήριξης και Ανθρώπινου Δυναμικού/Α.Ε.Α.

  Υποστράτηγο κ. Ανδρέα ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ   (Δια μέσω Π.Ο.ΑΣ.Υ.)

Κοιν.:

- Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων (Π.Ο.ΑΣ.Υ.)

- Μέλη μας

ΘΕΜΑ: « Προτάσεις επί της υπό έκδοσης Κανονιστικής Διαταγής του Α.Ε.Α., με θέμα ¨Μεταγωγές κρατουμένων¨»

      κ. Επιτελάρχα, κ. Κλαδάρχα

      

      Εκπροσωπώντας ένα σύνολο μελών,

όπου οι μεταγωγές κρατουμένων αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της υπηρεσιακής καθημερινότητάς τους, μελετήσαμε την ανωτέρω υπό έκδοση Κανονιστική Διαταγή και παραθέτουμε τις κάτωθι προτάσεις και προβληματισμούς μας ως εξής:

• ·         Στο άρθρο 1§1 αυτής, επισημαίνεται η σπουδαιότητα και σοβαρότητα της εκτελούμενης υπηρεσίας μεταγωγής κρατουμένων από το αστυνομικό προσωπικό, λογιζόμενες ως οργανωμένες επιχειρήσεις που απαιτούν σωστό σχεδιασμό, ψυχοδιανοητική προετοιμασία, κατανομή ρόλων στους συνοδούς, εκπόνηση εναλλακτικών σχεδίων και αντιμετώπιση έκαστης ενδεχόμενης περίπτωσης, κ.τ.λ. Στα πλαίσια επίτευξης των ανωτέρω και της διασφάλισης ομοιογένειας τακτικών από τους συνοδούς, προτείνουμε την πρόβλεψη και διεξαγωγή σχετικών επιμορφωτικών - εκπαιδευτικών σεμιναρίων στο προσωπικό.
• ·         Στο άρθρο 1§5 αυτής, προβλέπεται οι μεταγωγές με πλοίο, να πραγματοποιούνται σε ιδιαίτερο διαμέρισμα ή καμπίνα ή άλλο χώρο, κατάλληλα διαμορφωμένο και απομονωμένο από τους λοιπούς επιβάτες. Στο άρθρο 19§2 αυτής, αναφέρει ότι ο επικεφαλής της μεταγωγής, πριν την πραγματοποίηση αυτής, θα έρχεται σε απευθείας συνεννόηση με τον πλοίαρχο, στον οποίο θα γνωστοποιεί την επιβίβαση κρατουμένων, ζητώντας από αυτόν να του υποδείξει το ασφαλέστερο κατά την κρίση του μέρος στο πλοίο, για την παραμονή των μεταγόμενων κατά την διάρκεια της μεταγωγής κτλ.. Αυτό που τελικώς εφαρμόζεται στην πράξη και που όλοι μας έχουμε αντιμετωπίσει κατά τις εκτελούμενες μεταγωγές, είναι ότι το υποδεικνυόμενο μέρος του πλοίου, σε καμία περίπτωση δεν πληρεί της προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 1§5. Διαπιστώνεται λοιπόν πλήρης αναντιστοιχία των οριζομένων στις δύο αυτές παραγράφους, τόσο στην πράξη όσο και στην θεωρία, ενώ αναρωτιόμαστε τα εξής: (α) Αν ο επικεφαλής κρίνει ότι το υποδεικνυόμενο σημείο εντός του πλοίου, δεν πληρεί τις προϋποθέσεις για την ασφαλή εκτέλεση της μεταγωγής, κατά την δική του κρίση, δύναται να αρνηθεί την εκτέλεση αυτής; (β) Αν τελικώς λόγω της ακαταλληλότητας του χώρου προκύψει πρόβλημα ασφαλείας της μεταγωγής, οι ευθύνες θα αποδοθούν στον επικεφαλή ή στον πλοίαρχο; Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η διασφάλιση των προβλεπομένων στο άρθρο 1§5, καθιστούν περιττά τα αναφερόμενα στο άρθρο 19§2  και άνευ ουσίας τα ερωτήματα που προαναφέραμε. Προτείνουμε την τήρηση των προβλεπομένων στο άρθρο 1§5, κατόπιν απευθείας σχετικών ενεργειών της Διοίκησης με τις ναυτιλιακές εταιρίες, με τα πλοία των οποίων εκτελούνται μεταγωγές κρατουμένων, καθότι πρόκειται για διαρκή και μόνιμη υπηρεσιακή ανάγκη και όχι έκτακτη.
• ·         Στο άρθρο 5§2 αυτής, ορίζεται για τις «λοιπές μεταγωγές» ο αριθμός κρατουμένων και συνοδών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του άρθρου 144§9 του Π.Δ. 141/91, όπου στην περίπτωση μεταγωγής προς επαναπροώθηση αλλοδαπών κρατουμένων, που εισήλθαν παράνομα στην Χώρα, ο προβλεπόμενος αριθμός συνοδών των κρατουμένων, είναι κατά πολύ μικρότερος απ’ ότι προβλέπεται για τους αντίστοιχους αριθμητικά ποινικούς κρατούμενους, παρότι συχνά αλλοδαποί κρατούμενοι παρουσιάζουν προβληματική συμπεριφορά κατά την διάρκεια της μεταγωγής τους, αρνούμενοι να συμμορφωθούν στις υποδείξεις των συνοδών τους, θέτοντας σοβαρό ζήτημα της δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Στην περίπτωση αυτή, όπου μπορεί να συντρέχει και λόγος πιθανής στάσης των κρατουμένων με σκοπό την απόδραση, πώς οι συνοδοί της μεταγωγής θα μπορέσουν πρακτικά να εφαρμόσουν τα όσα ορίζονται στο άρθρο 149§1 του Π.Δ. 141/91 «Στάση ή απόδραση μεταγομένων», δηλαδή την απειλή και χρήση βίας προκειμένου να τους επαναφέρουν στην τάξη; Είναι δυνατόν, σύμφωνα με τις ισχύουσες αναλογίες, οι δύο συνοδοί να συνετίσουν πέντε κρατούμενους ή οι τρεις συνοδοί δεκατρείς κρατούμενους; Φυσικά και όχι. Πολλοί δε εξ αυτών, αναπτύσσουν παραβατική συμπεριφορά πολύ πριν τον χρόνο μεταγωγή τους, χωρίς ωστόσο να χαρακτηρίζονται ως  «επικίνδυνοι» ή «ύποπτοι απόδρασης» στα συνοδευτικά έγγραφα της μεταγωγής, προκειμένου να ορισθεί μεγαλύτερος αριθμός συνοδών. Είναι καταφανέστατο ότι οι σημερινές μεταγωγές των υπό επαναπροώθηση αλλοδαπών, δεν έχουν πλέον πολλά κοινά γνωρίσματα με τις αντίστοιχες του παρελθόντος, οι περισσότερες δε εκ των οποίων δεν έχουν ούτε τυπικά ούτε και αντικειμενικά τον χαρακτήρα της «επαναπροώθησης», όπως συγκεκριμένα συμβαίνει με τις μεταγωγές αλλοδαπών στα ΠΡΟ.ΚΕ.Κ.Α., όπου οι αλλοδαποί κρατούμενοι μετάγονται από έναν χώρο κράτησης σε άλλον, όπου θα παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, άρα και η αναλογία κρατουμένων και συνοδών θα έπρεπε να είναι η ίδια όπως και με τους ποινικούς κρατούμενους. Για τους ανωτέρω σοβαρούς λόγους, προτείνουμε την θεσμοθέτηση ίδιας αναλογίας κρατουμένων και συνοδών στις μεταγωγές αλλοδαπών, όπως και σ αυτές μεταγωγής ποινικών, αφού άλλωστε και στις δυο περιπτώσεις αν υπάρξει  απόδραση, οι ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες για τους συνοδούς θα είναι οι ίδιες.   
• ·         Στο άρθρο 19§5 αυτής, αναφέρεται ότι οι μεταγωγές αλλοδαπών υπηκόων τρίτων χωρών, από τα νησιά προς τα ΠΡΟ.ΚΕ.ΚΑ. της Ηπειρωτικής Ελλάδος, θα πραγματοποιούνται με παράδοση αυτών από τους συνοδούς τους, απευθείας στα οριζόμενα Κέντρα. Γνωρίζουμε ότι η απόσταση οδικώς από το λιμάνι του Πειραιά μέχρι και το πλησιέστερο ΠΡΟ.ΚΕ.ΚΑ. είναι περί της μιας ώρας, ενώ δε για τα πιο απομακρυσμένα, θα πρέπει να ομιλούμε κυριολεκτικά για οδικό ταξίδι. Κατόπιν αυτών, διερωτόμαστε αν τα οριζόμενα στο άρθρο 19§5 είναι πρακτικά, θεσμικά και δεοντολογικά ορθά, εφικτά και ασφαλή, δεδομένου ότι οι συνοδοί αστυνομικοί ταξιδεύουν δέκα και πλέον ώρες κατά μέσο όρο με το πλοίο, για να φτάσουν από το νησί τους στο λιμάνι του Πειραιά, σε αρκετές περιπτώσεις κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες και έχοντας ξεκινήσει από την οικία τους τουλάχιστον δυο ώρες πριν την αναχώρηση του πλοίου, προκειμένου να παραλάβουν τους κρατούμενους και τα συνοδευτικά έγγραφα αυτών. Ομοίως με την προηγούμενη περίπτωση, αποτελεί και αυτή μια μόνιμη και διαρκή υπηρεσιακή ανάγκη και όχι έκτακτη. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να υπάρξει η δέουσα πρόβλεψη προκείμενου να αποφευχθούν θεσμικά και πρακτικά προβλήματα στο μέλλον, εξαιτίας διατάξεων με γενικότητες και ανακρίβειες, στρεφόμενες πάντα ενάντια στην ασφάλεια της μεταγωγής και στο αστυνομικό προσωπικό.  
• ·         Τα οριζόμενα στο άρθρο 23§8, περί μεταγωγής κρατουμένου που πάσχει από μολυσματική ή μεταδοτική νόσο, με ειδικό όχημα,  πώς θα τύχουν εφαρμογής πρακτικά και στις μεταγωγές κρατουμένων από την νησιωτική προς την Ηπειρωτική Ελλάδα και ιδίως όταν υπάρχει συνδυασμός των ανωτέρω με όσα αναφέρονται στο άρθρο 27§4, περί της αναγκαιότητας ύπαρξης ιατρικής γνωμάτευσης για τον πάσχοντα από μεταδιδόμενο νόσημα κρατούμενο, εκ της οποίας θα συνάγεται ότι είναι εφικτό να μεταχθεί με έτερους κρατούμενους; Σε περιπτώσεις δε μη τήρησης αυτών, θα παρέχεται το δικαίωμα άρνησης εκτέλεσης της εν λόγω μεταγωγής από τον επικεφαλή αυτής, εξαιτίας της επαπειλούμενης προσβολής της υγείας των συνοδών αστυνομικών, από τον ασθενή μεταγόμενο;
• ·         Με έκπληξη διαπιστώνουμε, ότι τόσο στην εν ισχύ όσο και στην υπό έκδοση Κανονιστική Διαταγή «Μεταγωγής κρατουμένων», πουθενά δεν γίνεται μνεία των προβλεπομένων διατάξεων ειδικά για τις μεταγωγές ψυχασθενών, καίτοι τούτο είναι μείζονος σημασίας λόγω της ιδιαιτερότητας των εν λόγω μεταγόμενων, οι οποίοι ναι μεν δεν αποτελούν ούτε «ποινικούς» ούτε «διοικητικούς» κρατούμενους, πλην όμως πληρούν όλα τα εκ του Ποινικού Κώδικα χαρακτηριστικά και προϋποθέσεις του όρου «κρατούμενου», αφού συλλαμβάνονται νόμιμα από την Αστυνομική Αρχή κατόπιν εκτέλεσης σχετικής Εισαγγελικής παραγγελίας. Κατά συνέπεια, για τους συνοδούς αστυνομικούς αυτών, θα τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου  173Π.Κ. «Απόδραση κρατουμένου» σε συντρέχουσα περίπτωση (Σχετ. η υπ’αριθμ 3899/12 από 25/9/2007 Γνωμοδότηση Αρείου Πάγου). Εκ των ανωτέρω, προκύπτει η αναγκαιότητα επακριβούς πρόβλεψης όλων των παραμέτρων εκτέλεσης μεταγωγής ψυχασθενούς, όπως και για τις λοιπές περιπτώσεις μεταγωγής κρατουμένων. Συγκεκριμένα, προτείνουμε: (α) Να προσδιορισθεί η αναλογία συνοδών και συνοδευομένων, (β) Την ύπαρξη συνοδού ιατρού ή λοιπού εξειδικευμένου προσωπικού κατά την διάρκεια της μεταγωγής, (γ) Τον διαχωρισμό της μεταγωγής ψυχασθενούς από τις λοιπές μεταγωγές, προς διασφάλιση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας (σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5§3 της ιδίας), αλλά και την αποτροπή διακύβευσης των όρων ασφαλούς μεταγωγής των λοιπών κρατουμένων.      

      Προκειμένου εξαλειφθούν οριστικά, συνήθη και χρόνια πρακτικά προβλήματα κατά τις μεταγωγές πάσης φύσεως κρατουμένων, απορρέοντα από «κενά» στους ισχύοντες κανονισμούς, τα οποία πολλάκις μας απασχόλησαν στο παρελθόν, τόσο σαν αστυνομικούς κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μας ως συνοδοί σε μεταγωγές κρατουμένων, όσο και θεσμικά σαν Ένωση, πολλά εκ των οποίων διαπιστώνουμε ότι επαναδιατυπώνονται εκ νέου, ευελπιστούμε πως οι ανωτέρω προτάσεις και προβληματισμοί μας, θα ληφθούν υπόψη κατά την τελική διατύπωση και επικύρωση της νέας Κανονιστικής Διαταγής, πάντα με γνώμονα την επικινδυνότητα της εκτέλεσης υπηρεσίας μεταγωγής κρατουμένων και την επίτευξη των ασφαλέστερων συνθηκών εργασίας των συναδέλφων μας.-

    

Με εκτίμηση

ΓΙΑ ΤΟ  Δ.Σ.

                -Η-                                                    -Ο-

       ΠΡΟΕΔΡΟΣ                             ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΜΑΥΡΙΔΟΥ Μαρία                   ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ Νικόλαος